Wydawanie orzeczeń o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności

Wydawanie orzeczeń o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności

Podstawa prawna:

a) Ustawa z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz.U. 2021, poz. 573)

b) Rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 15 lipca 2003 r. w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności (Dz.U z 2021, poz. 857 ze zm.)

c) Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 1 lutego 2002 r. w sprawie w kryteriów oceny niepełnosprawności u osób w wieku do 16 r.ż.(Dz.U z 2002 r. Nr 17, poz. 162 ze zm.).

Rozpoczęcie sprawy:

Złożenie wniosku o wydanie orzeczenia o niepełnosprawności (dzieci do 16 r.ż) lub o stopniu niepełnosprawności (osoby po 16 r. ż.)

 

Wymagane dokumenty:

 

Wniosek o wydanie orzeczenie o niepełnosprawności lub stopniu niepełnosprawności

a) pisemny wniosek o wydanie orzeczenia o niepełnosprawności (dzieci do 16 r.ż)  lub stopniu niepełnosprawności (osoby powyżej 16 r.ż),

b) zaświadczenie lekarskie o stanie zdrowia,

c) inne niezbędne dokumenty medyczne mające wpływ na ustalenie niepełnosprawności tj. karty informacyjne leczenia szpitalnego, opinie lekarskie i konsultacje specjalistyczne, wyniki badań diagnostycznych, opinie z poradni psychologiczno-pedagogicznych, historia choroby z Poradni Specjalistycznej (kopie potwierdzone za zgodność z oryginałem lub oryginały do wglądu),

d) zaświadczenie o zameldowaniu lub oświadczenie o miejscu pobytu stałego- w przypadku cudzoziemców.

Powyższą dokumentację należy złożyć osobiście lub wysyłając na adres siedziby Zespołu.

 

Kontynuacja orzeczenia o niepełnosprawności lub stopniu niepełnosprawności

a) wniosek należy złożyć ponownie, jednakże nie wcześniej niż 30 dni przed upływem ważności ostatniego orzeczenia;

b) zaświadczenie lekarskie o stanie zdrowia wydane przez lekarza, pod opieką którego znajduje się dziecko lub osoba dorosła (zaświadczenie lekarskie winno być wydane nie wcześniej niż z 30 dni przed dniem złożenia wniosku);

c) inne niezbędne dokumenty medyczne mające wpływ na ustalenie niepełnosprawności tj. karty informacyjne leczenia szpitalnego, opinie lekarskie i konsultacje specjalistyczne, wyniki badań diagnostycznych, opinie z poradni psychologiczno-pedagogicznych, historia choroby z Poradni Specjalistycznej (kopie potwierdzone za zgodność z oryginałem lub oryginały do wglądu),

d) orzeczenie o niepełnosprawności w przypadku gdy zostało ono wydane przez inny Zespół, a w trakcie trwania ważności orzeczenia, adres miejsca pobytu stałego dziecka uległ zmianie;

e) zaświadczenie o zameldowaniu lub oświadczenie o miejscu pobytu stałego- w przypadku cudzoziemców.

Powyższą dokumentację należy złożyć osobiście lub wysyłając na adres siedziby Zespołu.

 

Zmiana stanu zdrowia

a) W przypadku zmiany stanu zdrowia osoba zainteresowana posiadająca orzeczenie o stopniu niepełnosprawności może wystąpić z wnioskiem do powiatowego zespołu do spraw orzekania o niepełnosprawności o wydanie ponownego orzeczenia uwzględniającego zmianę stanu zdrowia.

a) wniosek należy złożyć ponownie,

b) zaświadczenie lekarskie o stanie zdrowia wydane przez lekarza, pod opieką którego znajduje się osoba niepełnosprawna (zaświadczenie lekarskie winno być wydane nie wcześniej niż z 30 dni przed dniem złożenia wniosku);

c) inne niezbędne dokumenty medyczne potwierdzające zmianę stanu zdrowia w stosunku do dnia w którym zostało wydane ostatnie orzeczenie o niepełnosprawności (kopie potwierdzone za zgodność z oryginałem lub oryginały do wglądu);

d) orzeczenie o niepełnosprawności w przypadku gdy zostało ono wydane przez inny Zespół, a w trakcie trwania ważności orzeczenia, adres miejsca pobytu stałego dziecka uległ zmianie;

e) zaświadczenie o zameldowaniu lub oświadczenie o miejscu pobytu stałego- w przypadku cudzoziemców.

Powyższą dokumentację należy złożyć osobiście lub wysyłając na adres siedziby Zespołu.

 

Zasady przedkładania orzeczeń rentowych na  orzeczenia o stopniu niepełnosprawności

Orzeczenia o niezdolności do pracy (wydane przez lekarza orzecznika ZUS):

• orzeczenie o całkowitej niezdolności do pracy i samodzielnej egzystencji traktowane jest na równi z orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności;
• orzeczenie o niezdolności do samodzielnej egzystencji traktowane jest na równi
  z orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności;
• orzeczenie o całkowitej niezdolności do pracy traktowane jest na równi z orzeczeniem
  o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności;
• orzeczenie o częściowej niezdolności do pracy oraz celowości przekwalifikowania traktowane jest na równi z orzeczeniem o lekkim stopniu niepełnosprawności.

 

Orzeczenia o niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym (wydawane przez KRUS)

Osoby o stałej lub długotrwałej niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym, którym przysługuje zasiłek pielęgnacyjny:

• traktowane są na równi z osobami zaliczonymi do znacznego stopnia niepełnosprawności,
• pozostałe osoby traktowane są na równi z osobami zaliczonymi do lekkiego stopnia niepełnosprawności.

Uwaga! Podstawą takiego rozstrzygnięcia jest wyłącznie ważne orzeczenie o niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym wydane przed 1 stycznia 1998 r.

 

Orzeczenia służb mundurowych (wydawane przez komisje lekarskie podległe MON, MSWiA)

Ważne orzeczenie o zaliczeniu do jednej z grup inwalidztwa, wydane przed 1 stycznia 1998 r. przez komisje lekarskie podległe MON lub MSWiA na podstawie odrębnych przepisów dotyczących niezdolności do służby, przekłada się na następujące stopnie niepełnosprawności:

• orzeczenie o zaliczeniu do I grupy inwalidztwa traktowane jest na równi
  z orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności,
• orzeczenie o zaliczeniu do II grupy inwalidztwa traktowane jest na równi
  z orzeczeniem o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności,
• orzeczenie o zaliczeniu do III grupy inwalidztwa w związku ze służbą z jednoczesnym orzeczeniem inwalidztwa III grupy z ogólnego stanu zdrowia traktowane jest na równi
  z orzeczeniem o lekkim stopniu niepełnosprawności.

Orzeczenia Komisji do Spraw Inwalidztwa i Zatrudnienia (wydawane do 31 sierpnia 1997 r.)

• orzeczenie o zaliczeniu do I grupy inwalidów traktowane jest na równi z orzeczeniem
  o znacznym stopniu niepełnosprawności;
• orzeczenie o zaliczeniu do II grupy inwalidów traktowane jest na równi z orzeczeniem
  o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności;
• orzeczenie o zaliczeniu do III grupy inwalidów traktowane jest na równi z orzeczeniem o lekkim stopniu niepełnosprawności.

 

Opłaty:

W tej sprawie opłat nie pobiera się.

Czas załatwienia sprawy:

Postępowanie przed zespołem orzekającym jest podporządkowane przepisom kodeksu postępowania administracyjnego (w sprawach nieuregulowanych w przepisach szczególnych) dlatego też wniosek powinien być rozpatrzony nie później niż w ciągu 1 miesiąca od dnia jego złożenia. W przypadkach bardziej skomplikowanych spraw wniosek powinien być rozpatrzony nie później niż w ciągu 2 miesięcy od daty jego złożenia.

O każdym przypadku niezałatwienia sprawy w wyżej wymienionych terminach powiatowy zespół obowiązany jest zawiadomić wnioskodawcę, podając przyczyny zwłoki i wskazując nowy termin załatwienia sprawy. Do terminów nie wlicza się okresów zawieszenia postępowania oraz okresów opóźnień spowodowanych z winy strony albo z przyczyn niezależnych od organu.

 

Zakończenie sprawy:

a) Wydanie orzeczenia o niepełnosprawności, stopniu niepełnosprawności, odmowie wydania orzeczenia lub nie zaliczeniu do osób niepełnosprawnych.

b) Od decyzji służy stronie odwołanie w ciągu 14 dni od daty otrzymania decyzji, do Wojewódzkiego Zespołu ds. Orzekania o Niepełnosprawności za pośrednictwem Powiatowego Zespołu ds. Orzekania o Niepełnosprawności.

Inne istotne informacje (uwagi):

a) Orzeczenia o niepełnosprawności wydawane są dla dzieci do 16 r.ż., na czas nie dłuższy niż do ukończenia 16 lat; powyżej 16 r.ż. wydawane są orzeczenia o stopniu niepełnosprawności,

b) Orzeczenia o stopniu niepełnosprawności mogą być wydawane na czas określony lub na trwałe,

c) W przypadku dzieci do 16 r.ż. wniosek składa opiekun lub przedstawiciel ustawowy dziecka, wnioski osób powyżej 16 r.ż. składa osoba zainteresowana lub jej przedstawiciel ustawowy,

d) Zespół może orzekać na wniosek osoby zainteresowanej nie mającej stałego zameldowania na terenie powiatu namysłowskiego, jeżeli okres pobytu przekracza ponad 2 miesiące.

e) Zespół może orzekać zaocznie w przypadku osób trwale niezdolnych do odbycia podróży na posiedzenie składu orzekającego, po przedstawieniu stosownego zaświadczenia lekarskiego,

f) Zespół orzeka wyłącznie na wniosek strony lub jej przedstawiciela, bez względu czy jest to orzeczenie pierwszorazowe czy kolejne,

g) zaświadczenie lekarskie, ważne jest 30 dni od daty wystawienia,

h) wniosek o ponowne ustalenie niepełnosprawności lub stopnia niepełnosprawności (w przypadku orzeczeń wydanych na czas określony), można złożyć nie wcześniej niż na 30 dni przed upływem ważności posiadanego orzeczenia, a przypadku pogorszenia stanu zdrowia w każdym czasie,

i) Od orzeczenia powiatowego zespołu przysługuje odwołanie do wojewódzkiego zespołu Odwołanie wnosi się za pośrednictwem powiatowego zespołu, który orzeczenie wydał w terminie 14 dni od dnia doręczenia orzeczenia. Odwołanie może wnieść osoba zainteresowana lub jej przedstawiciel ustawowy. Jeżeli powiatowy zespół uzna, że odwołanie zasługuje w całości na uwzględnienie, wydaje orzeczenie, w którym uchyla lub zmienia zaskarżone orzeczenie. W przypadku braku podstaw do zmiany orzeczenia w całości przesyła akta sprawy do wojewódzkiego zespołu. Zobowiązany jest zrobić to w terminie 7 dni od dnia otrzymania odwołania.

Uwaga: Odwołanie od orzeczenia zespołu powiatowego do wojewódzkiego zespołu do spraw orzekania o niepełnosprawności należy przesłać lub złożyć w powiatowym zespole do spraw orzekania o niepełnosprawności, który wydał zaskarżane orzeczenie. Odwołania nie należy kierować bezpośrednio do zespołu wojewódzkiego, ponieważ wydłuży to przebieg procesu odwoławczego ze względu na konieczność jego przekazania do zespołu powiatowego celem uprzedniego przeprowadzenia samokontroli.

Od orzeczenia wojewódzkiego zespołu do spraw orzekania o niepełnosprawności przysługuje odwołanie do sądu pracy i ubezpieczeń społecznych za pośrednictwem wojewódzkiego zespołu, który orzeczenie wydał w terminie 30 dni od dnia doręczenia orzeczenia. Odwołanie może wnieść osoba zainteresowana lub przedstawiciel ustawowy. Jeżeli powiatowy zespół uzna, że odwołanie zasługuje w całości na uwzględnienie, wydaje orzeczenie, w którym uchyla lub zmienia zaskarżone orzeczenie.

Uwaga: Odwołanie od orzeczenia zespołu wojewódzkiego należy przesłać lub złożyć w wojewódzkim zespole do spraw orzekania o niepełnosprawności, który wydał zaskarżane orzeczenie. Odwołania nie należy kierować bezpośrednio do sądu pracy i ubezpieczeń społecznych, ponieważ wydłuży to przebieg procesu odwoławczego ze względu na konieczność jego przekazania do zespołu wojewódzkiego celem uprzedniego przeprowadzenia samokontroli.

Ważne: Wojewódzki zespół nie posiada uprawnień do wydawania orzeczeń na podstawie prawomocnych wyroków sądu. W przypadku uzyskania wyroku sądowego, który zmienia orzeczenie o niepełnosprawności lub stopniu niepełnosprawności wydane przez zespół orzekający dokumentami potwierdzającymi status osoby niepełnosprawnej są wyrok sądu wraz z orzeczeniami wojewódzkiego i powiatowego zespołu. Oryginał wyroku wydaje sąd na wniosek osoby orzekanej.

Uwaga: Od orzeczeń o wskazaniach do ulg i uprawnień nie przysługuje odwołanie.

 

j) Przedłużenie ważności orzeczeń o niepełnosprawności  i stopniu niepełnosprawności w trakcie stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii

 Na podstawie Art. 1 ust. 14) Art. 15h Ustawy z dnia 31 marca 2020 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2020 r. poz. 568) posiadane orzeczenia o niepełnosprawności oraz o stopniu niepełnosprawności:

• zachowują ważność do upływu 60. dnia od dnia odwołania stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii, jednak nie dłużej niż do dnia wydania nowego orzeczenia o stopniu niepełnosprawności – dotyczy orzeczeń, których ważność upływa po 08 marca 2020 r.

 

• zachowują ważność do upływu 60. dnia od dnia odwołania stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii, jednak nie dłużej niż do dnia wydania nowego orzeczenia o stopniu niepełnosprawności, pod warunkiem złożenia w tym terminie kolejnego wniosku o wydanie orzeczenia -  dotyczy orzeczeń, których ważność upłynęła w terminie od 09 grudnia 2019r.  do 08 marca 2020 r.

 

Wnioski dla osób do 16. roku życia:
DOCZaświadczenie lekarskie.doc
DOCXzgoda na przetwarzanie danych osobowych - dziecko orzeczenie.docx
DOCwniosek-o-wydanie-orzeczenia-o-niepelnosprawnosci-wersja-edytowalna(1).doc
PDFwniosek-o-wydanie-orzeczenia-o-niepelnosprawnosci-wersja-edytowalna(1).pdf
 

Wnioski dla osób pomiędzy 16. - 18. rokiem życia:
PDFwniosek-o-wydanie-orzeczenia-o-stopniu-niepelnosprawnosci-wersja-edytowalna.pdf
DOCZaświadczenie lekarskie.doc
DOCXzgoda na przetw.DO- osoba pom.16 a 18 rż.docx
DOCwniosek-o-wydanie-orzeczenia-o-stopniu-niepelnosprawnosci-wersja-edytowalna.doc

Wnioski dla osób powyżej 18. roku życia:
DOCwniosek-o-wydanie-orzeczenia-o-stopniu-niepelnosprawnosci-wersja-edytowalna.doc
PDFwniosek-o-wydanie-orzeczenia-o-stopniu-niepelnosprawnosci-wersja-edytowalna.pdf
DOCZaświadczenie lekarskie.doc
DOCXzgoda na przetw.DO- osoba powyżej 18 rż.docx